عبدالحجت حق جو
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
مقدمه
پیشینه نماز جمعه در اسلام به صدر آن و زمان حیات رسول خدا صلوات الله علیه و آله بر می گردد. در اینکه اولین نماز جمعه چه وقت و توسط چه کسی اقامه شد اختلاف وجود دارد ولی اصل آن مورد پذیرش همگان است. در اهمیت و فضیلت این عمل عبادی-سیاسی همین بس که خداوند متعال در قرآن کریم طی آیات 9 تا 11 سوره جمعه احکامی در رابطه با آن را بیان کرده است. روایت در باب نماز جمعه نیز بسیار زیاد است که در این مجال به یک مورد اشاره می کنیم.
امام باقر علیه السلام می فرمایند «مَنْ تَرَكَ الْجُمُعَةَ ثَلَاثاً مُتَوَالِيَةً بِغَيْرِ عِلَّةٍ طَبَعَ اللَّهُ عَلَى قَلْبِهِ.» (المحاسن، ج1، ص: 85.) هر كه در نماز جمعه سه بار پياپى و بدون دليل شرکت نکند، خداوند بر دلش مهر می زند.
آنچه باید باشد و آنچه ما هستیم
متاسفانه در چند ساله ی اخیر، با عدم اقبال از این فریضه ی بزرگ عبادی مواجه هستیم. عدم توجه به این فریضه گونه های متفاوتی دارد مثل اینکه برخی اصلا به هنگام ایراد خطبه حاضر نمی شوند و یا اگر حاضر می شوند مشغول به کارهای دیگر (مطالعه، صحبت کردن، بازی با گوشی همراه و…) هستند در حالیکه خطبه ها جزء نماز جمعه هستند و باید استماع شوند.
در مسائل اجتماعی شاید یکی از مهمترین مسائلی که اسلام به آن توجه دارد تامین معیشت خانواده است که ثواب جهاد برای آن نوشته شده است. امام رضا علیه السلام در این مورد می فرمایند «الْكَادُّ عَلَى عِيَالِهِ مِنْ حِلٍّ كَالْمُجَاهِدِ فِي سَبِيلِ اللَّه» (الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا عليه السلام، ص: 255.)زحمتكش براى خانواده از راه حلال همانند مجاهد در راه خداست. در مقابل خداوند متعال در سوره جمعه می فرماید «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ» (جمعه، 9) اى مؤمنان! چون براى نماز روز جمعه ندا دهند، به سوى ذكر خدا بشتابيد، و خريد و فروش را رها كنيد. كه اين [اقامه نماز جمعه و ترك خريد و فروش] براى شما بهتر است.
گونه ی دیگر از بی توجهی نهادینه نکردن این عمل عبادی در بین خانواده هاست. بر افرادی که نسبت به این عمل عبادی-سیاسی توجه دارند لازم است خانواده ی خود را نیز نسبت به این امر ترغیب کنند. حضور پررنگ کودکان، نوجوانان و جوانان در نماز جمعه امر لازم و ضروری است. البته مراقبت و مدیریت حضور این گروه نیز امری است که نباید از آن غفلت کرد.
شروع نماز جمعه در انقلاب اسلامی
یکی از برکات نظام جمهوری اسلامی، تشکیل دوباره نماز جمعه به معنای واقعی آن است. در این روز یعنی 5 مرداد سال 1358 که مصادف با جمعه و سومین روز ماه مبارک رمضان بود، آیت الله سید محمود طالقانی، اولین نماز جمعه بعد از انقلاب اسلامی را در دانشگاه تهران اقامه کردند.
