تحریم: راه برون رفت از تحریم اقتصادی

در نوشته های گذشته به اصل و سابقه تحریم، علت انتخاب تحریم اقتصادی  و راهکار کلیدی برون رفت از فضای تحریم به صورت کلی اشاره کردیم. در این نوشتار که آخرین برگه از این سلسله است، به راهکار برون رفت از تحریم اقتصادی به صورت خاص اشاره می کنیم.

در نوشته گذشته گفتیم راهکار خروج از تحریم به صورت کلی قناعت و توکل به قدرت خداوند متعال است. هر چند این دو راهکار در بحث اقتصادی نیز دخالت دارند ولی باید گفت، در تحریم اقتصادی لوازم و وسائل دیگری نیز مورد نیاز است. یکی از مسائلی در قرآن کریم به آن اشاره شده، مسئله اقتصاد و تامین معیشت نوع بشر است.

خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید «وَ آتاكُمْ مِنْ كُلِّ ما سَأَلْتُمُوه‏» (ابراهیم، 34) و از هر چيزى كه [به سبب نيازتان به آن‏] از او خواستيد، به شما عطا كرد.

یک دیدگاه این است که کسی بگوید تنها نیاز انسان که خوردن نیست و نیازهای فراوان دیگری نیز در جامعه باید تامین شود. در جواب می گوئیم اولا بحث ما در تحریم اقتصادی است و پاشنه آشیل آن تامین معیشت مردم است. ثانیا مراد شما از نیاز چیست؟ نیاز در جایی معنا پیدا می کند که مرتبط با حیات بشری یا اصلی از اصول آن باشد. غرب به طمع در بن بست قرار دادن ما تکنولوژی خام را وارد می کند و وقتی انسان با آن مانوس شد، شروع به تحریم کردن مقدمات اولیه آن می کند.

مثلا در کشور ما تولید یک خودرو شروع می شود و به بازار می آید ولی غافل از اینکه خط تولید آن در کشوری دیگر است و تنها قطعات آن در داخل کشور ما به هم متصل می شوند. بعد از گذشت چند وقت و نیاز کشور به قطعه، شرکت تولید کننده خودرو قطعات را تحریم کرده و تعداد زیادی خودرو به علت نداشتن قطعات جانبی از حرکت باز می ایستند.

دیدگاه دیگر این است که ما کمی عمیق تر به این آیه بنگریم. کلمه ی «من» در آیه تبعیضیه است یعنی اگر انسان از خدا چيزى كه قطعا ضرر و زيان و يا حتى هلاك او در آن است بخواهد، خداوند عالم و حكيم و رحيم، هرگز به چنين تقاضايى پاسخ نمی ‏دهد. در عوض شايد در بسيارى از اوقات انسان با زبانش چيزى را از خدا نخواهد ولى با زبان حالش و فطرت و طبيعت و هستيش آن را تمنا می ‏كند، و خدا به او می‏دهد. در نتیجه معنا آیه چنین می شود که هيچ انسانى در رابطه با انسانيتش به هيچ نعمتى محتاج نمی شود مگر آنكه خداوند آن را بر آورده می ‏كند و براى نوع انسان هيچ حاجتى زمين نمی ‏ماند.

آیه به صورت مستقیم به این نکته تذکر می دهد که انسان برای رفع حوایج باید به درون خود مراجعه کرد. این مطلب در بُعد وسیع و با درنظر گرفتن جامعه، معنایش توجه به افراد آن جامعه است نه توجه به افراد خارج از آن جامعه.

در این چهار نوشته سعی کردیم به صورت خلاصه به بحث تحریم و مسائل پیرامون آن از منظر قرآن کریم و تاریخ اشاره کنیم.

درباره ی عبدالحجت حق جو

مطلب پیشنهادی

مناقب امیرالمومنین علیه السلام (1)

هر یک از ائمه علیهم السلام در مسئله ای بارز بودند. مثلا در مورد امام …

درس داده کاوی و علوم اسلامی

جلسه‌ای با همین عنوان به همت ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند و موسسه امام خمینی در …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *