ماه رجب، ماه امیرالمومنین علیه السلام

مقدمه

در میان ماه های قمری برخی ویژگیهای خاص و منحصر به فردی دارند. از جمله ی این ماه ها، رجب المرجب است که در روایت لقب شهر الاصم به آن داده شده است: أَلَا إِنَّ رجب شَهْرُ اللَّهِ الْأَصَمُّ وَ هُوَ شَهْرٌ عَظِيمٌ وَ إِنَّمَا سُمِّيَ الْأَصَمَّ لِأَنَّهُ لَا يقائه شَهْرٌ مِنَ الشُّهُورِ حُرْمَةً وَ فَضْلًا عِنْدَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَ كَانَ أَهْلُ الْجَاهِلِيَّةِ يُعَظِّمُونَهُ فِي جَاهِلِيَّتِهَا فَلَمَّا جَاءَ الْإِسْلَامُ لَمْ يَزْدَدْ إِلَّا تَعْظِيماً وَ فَضْلا[1]. آگاه باشید که رجب ماه اصم خدا و ماه بزرگى است و براى آن اسمش را اصم ناميدند چرا كه هيچ ماهی نزد خداى تبارك و تعالى در حرمت و فضيلت قرين او نيست. مردم جاهليت در دوران جاهليت خود آن را محترم ميدانستند و اسلام هم جز فضل و احترام بر آن نيفزود.

علاوه بر این مطلب وجود ایام حزن و شادی اهل بیت علیه السلام مانند بعثت رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم[2]، ولادت امیرالمومنین علی علیه السلام[3]، ولادت امام محمد باقر علیه السلام[4]، شهادت امام کاظم علیه السلام[5]، ولادت[6] و شهادت[7] امام علی النقی علیه السلام، ولادت امام جواد علیه السلام[8]و… و وجود ایام عبادی خاص در این ماه مانند ایام خاص اعتکاف[9]، وارد شدن زیارت امام حسین علیه السلام به طور خاص در دو روز این ماه[10] را می توان از شاخصه های این ماه نام برد. علاوه بر این مناسبت ها در این ماه برخی دشمنان اهل بیت علیهم السلام مانند معاویه بن ابی سفیان[11]، مامون[12] و معتمد[13] عباسی نیز به هلاکت رسیده اند.

 

ماه امیرالمومنین علیه السلام

چنانچه گذشت ولادت با برکت امیرالمومنین علیه السلام با کیفیت خاصی که در کتب تاریخی و حدیثی وارد شده، در این ماه بوقوع پیوسته است. چند مناسبت دیگری که به صورت اختصاصی در این ماه و در مورد امیرالمومنین علی علیه السلام وارد شده است را نقل می کنیم.

1- روز دوازدهم این ماه، روز ورود امیرالمومنین علیه السلام به شهر کوفه است. چنانچه در کتب تاریخی وارد شده ایشان بعد از اتمام جنگ جمل به این شهر وارده شدند و خطبه ای نیز قرائت کردند[14]. یکی از فرازهای این خطبه چنین است:  فالحمد لله الذي نصر وليه وخذل عدوه وأعز الصادق المحق وأذل الكاذب المبطل. خدا را شکر که ولیّش را کمک کرد و دشمنانش را خوار. راستگوی صاحب حق را عزیز و دروغگوی به خطا رفته را ذلیل کرد.

2- شانزدهم این ماه، روز خروج فاطمه بنت اسد سلام الله علیها مادر امیرالمومنین علیه السلام از کعبه به همراه امیرالمومنین علیه السلام است. در مورد این بانو همین بس که وقتی پیامبر صلی الله خبر درگذشت ایشان را شنیدند گریستند و خطاب به امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: َ يَا عَلِيُّ أَمَا إِنَّهَا إِنْ كَانَتْ لَكَ أُمّاً فَقَدْ كَانَتْ لِي‏[15]. اگر مادر تو بود، مادر من هم بود.

2- روز بیست و چهارم یا بیست وهفتم این ماه، فتح قلعه ی خیبر به دست امیرالمومنین علیه السلام در سال 7 ه.ق اتفاق افتاد. بعد از شکست مسلمانان در حملاتی که داشتند پیامبر صلی الله فرمودند لَأُعْطِيَنَّ الرَّايَةَ غَداً رَجُلًا يُحِبُّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يُحِبُّهُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ كَرَّارٌ غَيْرُ فَرَّارٍ- ثُمَّ لَا يَرْجِعُ حَتَّى يَفْتَحَ اللَّهُ عَلَى يَدَيْهِ[16]. فردا پرچم (کنایه از فرماندهی جنگ) را به کسی می دهم که خدا و رسولش او را دوست دارند و حمله هایش آنقدر تکرار می کند تا پیروز شود و هرگز فرار نمی کند. بعد از این اتفاق امیرالمومنین علیه السلام به جنگ رفتند و قلعه خیبر با تمام پهلوانانش به فرماندهی ایشان توسط مسلمین فتح شد.

3- روز 26 این ماه، روز وفات حضرت ابوطالب پدر بزرگوار امیرالمومنین علی علیه السلام است. در شان و جلالت ایشان همین بس که بعد از وفاتش جبرئیل بر پیامبر صلی الله نازل شد و گفت: يَا مُحَمَّدُ إِنَّ رَبَّكَ يُقْرِئُكَ‏ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ اخْرُجْ مِنْ مَكَّةَ فَقَدْ مَاتَ نَاصِرُك‏[17]. ای محمد خدایت برایت سلام فرستاده و می گوید از مکه خارج شو که دیگر یاورت نیست و مورد آزار و اذیت قرار خواهی گرفت.

در انتهای این نوشتار شاید عنوانی دیگر هم برای این ماه بتوان انتخاب کرد و آن ماه رسالت و امامت است. چرا که در ابتدای این ماه نور امامت و در انتهایش نور رسالت به جهان تابید و انشاءالله ما نیز در پرتوی این انوار درخشان قرار بگیریم.

 

 

فهرست منابع:

بابویه قمی، ابى جعفر محمد بن على بن الحسين، الإمالی

عكبري البغدادي، محمد بن محمد بن النعمان بن المعلم أبي عبد الله، الارشاد

عكبري البغدادي، محمد بن محمد بن النعمان بن المعلم أبي عبد الله، الفصول المختاره

مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار

 

پانویس ها:

[1] امالی شیخ صدوق، ص 534، مجلس هشتادم.

[2] روز بیست و هفتم.

[3] روز سیزدهم.

[4] روز اول.

[5] روز بيست و پنجم.

[6] روز دوم.

[7] روز سوم.

[8] روز دهم.

[9] سیزدهم تا پانزدهم.

[10] روز اول و شب نیمه.

[11] روز دوازدهم.

[12] روز هفدهم.

[13] چهاردهم.

[14] الارشاد، ج1، ص 259 و بحارالانوار، 32، 352.

[15] امالی شیخ صدوق، ص 314، مجلس، پنجاه و یکم.

[16] بحارالانوار، ج44، ص 74 به نقل از الإحتجاج على أهل اللجاج، ج‏1، ص 272.

[17] بحارالانوار، ج22، ص 261 به نقل از إعلام الورى بأعلام الهدى، ص144و الفصول المختارة، ص282.

درباره ی عبدالحجت حق جو

مطلب پیشنهادی

مناقب امیرالمومنین علیه السلام (1)

هر یک از ائمه علیهم السلام در مسئله ای بارز بودند. مثلا در مورد امام …

درس داده کاوی و علوم اسلامی

جلسه‌ای با همین عنوان به همت ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند و موسسه امام خمینی در …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *