عبدالحجت حق جو
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
شبهه : آیا واقعه عاشورا باعث تفرقه بین مسلمانان شد؟
صورت شبهه:
برخی معتقدند که قیام عاشورا و تأکید شیعیان بر این واقعه باعث ایجاد یا تشدید تفرقه بین شیعه و سنی شده است. آنها می‌گویند بزرگداشت محرم و عزاداری برای امام حسین (ع) به اختلافات مذهبی دامن زده و وحدت امت اسلامی را تضعیف کرده است. آیا این ادعا درست است؟
پاسخ مستدل:
- هدف قیام عاشورا و وحدت امت اسلامی:
قیام امام حسین (ع) نه برای ایجاد تفرقه، بلکه برای احیای دین و اصلاح امت پیامبر (ص) بود. ایشان در وصیت‌نامه خود به محمد بن حنفیه فرمودند: «إِنِّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِرًا وَلَا بَطَرًا وَلَا مُفْسِدًا وَلَا ظَالِمًا، وَإِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي» (بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۴۴، ص۳۲۹). یعنی: «من از روی خودخواهی، غرور، فساد یا ظلم قیام نکردم، بلکه برای اصلاح در امت جدم خروج کردم.» این نشان می‌دهد که هدف امام، وحدت امت بر اساس حق و عدالت بود، نه تفرقه. - عاشورا و ارزش‌های مشترک اسلامی:
واقعه عاشورا بر ارزش‌های مشترک اسلامی مانند عدالت، مبارزه با ظلم، و احیای امر به معروف و نهی از منکر تأکید دارد. این ارزش‌ها مورد پذیرش همه مذاهب اسلامی است. به‌عنوان مثال، در قرآن آمده است: «وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ» (آل‌عمران: ۱۰۴). قیام امام حسین (ع) مصداق این آیه بود، زیرا ایشان در برابر فساد و انحراف یزید ایستادگی کردند بنابراین، عاشورا می‌تواند نقطه وحدت باشد، نه تفرقه. - علل تاریخی تفرقه و نقش عاشورا:
تفرقه بین شیعه و سنی ریشه در مسائل سیاسی و تاریخی پس از رحلت پیامبر (ص)، مانند موضوع خلافت و اختلافات در سقیفه، دارد و نه در قیام عاشورا. واقعه کربلا در سال ۶۱ هجری رخ داد، در حالی که اختلافات اولیه میان مسلمانان از دهه‌های قبل آغاز شده بود. عاشورا در واقع تلاشی برای بازگشت به اصول اولیه اسلام بود. در کتب تاریخی نقل شده‌است که قیام امام حسین (ع) باعث رسوایی بنی‌امیه و بیداری وجدان‌های عمومی شد، که این خود به تقویت وحدت معنوی بر اساس عدالت کمک کرد. - بزرگداشت عاشورا و وحدت در عمل:
عزاداری برای امام حسین (ع) در بسیاری از مناطق جهان، از جمله در میان اهل سنت، انجام می‌شود. به‌عنوان مثال، در مناطقی مانند عراق، ترکیه، و شبه‌قاره هند، اهل سنت نیز در مراسم عزای حسینی شرکت می‌کنند. این نشان می‌دهد که عاشورا در نزد بسیاری از اهل سنت نیز محترم است و می‌تواند عاملی برای همدلی باشد. - چالش‌های عزاداری و سوءاستفاده‌ها:
اگرچه برخی اشکال عزاداری (مانند رفتارهای تفرقه‌افکن یا تحریفات) ممکن است به سوءتفاهم منجر شود، این موارد به اصل قیام عاشورا مربوط نیست. مراجع تقلید شیعه، بارها تأکید کرده‌اند که عزاداری باید به‌گونه‌ای باشد که وحدت اسلامی را تقویت کند و از توهین به مقدسات سایر مذاهب پرهیز شود بنابراین، هرگونه تفرقه ناشی از عزاداری، نتیجه انحراف از سیره اهل بیت (ع) است، نه خود عاشورا. - پیام جهانی عاشورا:
قیام عاشورا پیام‌های جهانی مانند ایستادگی در برابر ظلم، دفاع از مظلوم، و فداکاری برای حق دارد که فراتر از مرزهای مذهبی است و این نشان می‌دهد که عاشورا نه‌تنها تفرقه ایجاد نکرده، بلکه به‌عنوان الگویی برای وحدت بشری در برابر ظلم شناخته شده است.
شبکه های اجتماعی